Cú sốc: HLV Malaysia thừa nhận bóng đá trẻ đã mộng du 10 năm

Thất bại. Lại thất bại nữa. Đội tuyển U17 Malaysia vừa bị U17 Việt Nam loại thẳng cẳng ở vòng loại Asian Cup 2026. Còn U23 của họ cũng đã vấp ngã trong năm nay. Hệ thống bóng đá trẻ của "Những chú hổ Mã Lai" đang ở đâu? Huấn luyện viên trưởng Peter Cklamovski không ngần ngại chỉ thẳng vào gốc rễ: một mớ hỗn độn.

Vị chiến lược gia người Úc cảm thấy hệ thống phát triển bóng đá trẻ và bóng đá phong trào của Malaysia đã hỏng hóc từ gốc rễ. Đây không phải lời nói suông. Ông là người đã dành cả thập kỷ qua để xây dựng và tu sửa các cấu trúc phát triển tại hai trong số những nền bóng đá mạnh nhất châu Á: Nhật Bản và chính quê hương Úc của ông.

Bằng chứng từ J-League và tuyển Úc

Tại J-League 2024, CLB FC Tokyo dưới tay Cklamovski đã tạo ra một cơn địa chấn. Họ tung ra sân đội hình trẻ nhất trong lịch sử câu lạc bộ với độ tuổi trung bình chỉ 22,7. Họ xếp trong top 5 châu Á về số phút thi đấu của các cầu thủ U21. Sức trẻ đó không làm ảnh hưởng thành tích. FC Tokyo cán đích ở vị trí thứ 7, trở thành một trong những đội bóng có cường độ thi đấu cao nhất châu Á, đồng thời phá vỡ kỷ lục khán giả của cả câu lạc bộ lẫn giải đấu.

Trước đó, khi còn dẫn dắt U17 Úc, ông đã cải tổ toàn bộ cấu trúc tuyển trạch và nhận diện tài năng. Khái niệm "Trận đấu Tinh hoa" (Elite Matches) của ông, nơi những cầu thủ giỏi nhất từ mọi khu vực thường xuyên đối đầu, đã trở thành một tiêu chuẩn quốc gia vẫn tồn tại đến ngày nay. Ông biết cách xây dựng một lò đào tạo bài bản.

"Một đống lộn xộn, một sự hỗn loạn"

Sau những thất bại liên tiếp của các đội trẻ Malaysia, tờ Timesport đã hỏi Cklamovski về vấn đề thực sự. Ông trả lời thẳng thừng: "Tôi nghĩ công tác đào tạo trẻ (của Malaysia) đang bị rối loạn chức năng và cần được giúp đỡ. Các giải đấu trẻ rất yếu, cấu trúc thì hỗn loạn. Bang này làm kiểu này, bang kia làm kiểu khác. Giải KPM, 11 trận, may mắn lắm mới được đá 10 hay 11 trận một năm cho lứa U13, U14. Chúng ta còn hy vọng gì với tư cách là một quốc gia bóng đá?"

Ông chỉ trích việc Malaysia luôn mong chờ phép màu từ các đội tuyển trẻ bất chấp đường ống đào tạo đã hỏng. "Là huấn luyện viên đội tuyển quốc gia, tôi phải thi đấu ngay bây giờ và giành kết quả. Nhưng trách nhiệm của tôi cũng là phải có kế hoạch cho tương lai. Và đó là chỗ đang bị rối loạn vào lúc này, bởi vì nó là một đống lộn xộn, một sự hỗn loạn."

Giải pháp: Học từ trường học và câu lạc bộ

Khi được hỏi sẽ xây dựng lại điều gì đầu tiên, Cklamovski đề xuất một lộ trình rõ ràng: "Tôi muốn hiểu cơ chế làm sao để cải thiện công tác phát triển bóng đá trẻ... một cơ hội lớn để cải thiện hệ thống giáo dục bóng đá và kết nối các trường thể thao hoặc bóng đá học đường."

"Sau đó, tôi hy vọng các học viện câu lạc bộ có thể phát triển hệ thống của riêng họ. Và rồi bạn sẽ có một hệ thống trường học và một hệ thống câu lạc bộ cùng phát triển bóng đá trẻ, tất cả đổ về AMD (Học viện Mokhtar Dahari), nơi dành cho những tinh hoa của tinh hoa."

Lời cảnh báo cuối cùng của ông như một hồi chuông báo động: "Nếu không có gì thay đổi ngay bây giờ và chúng ta cứ quay lưng lại, nhắm mắt làm ngơ, nền bóng đá sẽ tiếp tục ngủ quên. Nó đã mộng du suốt một thập kỷ hoặc nhiều thập kỷ qua rồi." Một thập kỷ mộng du. Đó là bản án nặng nề mà Cklamovski dành cho bóng đá trẻ Malaysia.